Publicatiedatum: 06-07-2023
Inhoudsopgave
1) Inleiding
2) Wat is PFAS?
3) Hoe heeft het zover kunnen komen? De PFAS Doofpot
4) Ontwikkelingen
5) PFAS en drinkwater
6) Informeer je over PFAS
7) Referenties
1) Inleiding
Langzaamaan wordt door wetenschappelijk onderzoek duidelijk dat vrijwel de hele aarde is vervuild met het giftige PFAS. Het zit bij bijna iedereen in het bloed en heeft een negatief effect heeft op het immuunsysteem. Wat is PFAS? Wat doet het met het milieu en de volksgezondheid? Hoe heeft het zover kunnen komen?
2) Wat is PFAS?
PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) is en verzamelnaam van Chemische stoffen die water-, vet- en vuilafstotend zijn en van nature niet in het milieu voorkomen. Voorbeelden zijn:
- GenX
- PFOA (perfluoroctaanzuur)
- PFOS (perfluoroctaansulfonaten)
Het worden ‘for ever chemicals’ genoemd omdat ze niet tot nauwelijks afbreken.
Waar komen we PFAS tegen?
Door hun eigenschappen worden ze onder andere verwerkt in, voedselverpakkingsmaterialen (pizzadozen), anti-aanbaklagen van pannen, kleding, textiel en cosmetica. Vaak zitten de PFAS dan als het ware vastgebonden aan of in het materiaal van het product. In dat geval kunnen heel kleine hoeveelheden PFAS vrijkomen uit producten. PFAS komen gemakkelijker vrij uit producten als ze los in een product zitten. Dit is bijvoorbeeld het geval bij blusschuim, ski-wax, waterafstotend impregneermiddel voor textiel en leer, of smeermiddel (in de vorm van PTFE spray).
Minder bekend is de toepassing in de huidige en toekomstige auto’s. PFAS wordt gebruikt bij de productie van specifieke halfgeleiders die in auto’s worden gebruikt. Verder worden ze gebruikt in litium-ion batterijen als bindmiddel voor het coaten van de kathode met metaaloxiden en voor het verbeteren van de levensduur van batterijcellen. [1]
Effecten van PFAS op de gezondheid o.a. aantasting immuunsysteem
PFAS wordt op veel producten gebruikt en als het daar loslaat dan komt het in milieu terecht en kan je het via lucht, water of voedsel tot je nemen. De meeste informatie over de schadelijke effecten van PFAS is afkomstig van PFOA en PFOS.
Deze stoffen kunnen leverschade veroorzaken, effect hebben op ons immuunsysteem, schadelijk zijn voor de voorplanting en voor de ontwikkeling van het ongeboren kind. Ook zijn ze mogelijk kankerverwekkend.
…”Als mensen over een lange periode kleine hoeveelheden PFAS binnen krijgen kan dit een negatief effect hebben op het immuunsysteem. Het immuunsysteem beschermt het lichaam tegen ziekten. Als dat minder goed werkt kunnen mensen sneller of vaker ziek worden.”…[2]
3) Hoe heeft het zover kunnen komen? De PFAS DOOFPOT
Documentaire Zembla: De PFAS-doofpot
Op 15 juni 2023 heeft Zembla de documentaire uitgezonden “De PFAS-doofpot”. [3]
Na 9 minuten komt in de documentaire Philippe Grandjean aan het woord (9:00-13:00). Hij is arts en hoogleraar milieu-epidemiologie. Een internationaal autoriteit op het gebied van PFAS en de gezondheid van PFAS.
Bloedonderzoek bij kinderen
(vanaf 11:25) Grandjean heeft 10 jaar geleden bloedonderzoek gedaan op de Faeröer eilanden bij jonge kinderen. De Faeröer eilandengroep ligt tussen IJsland en Noorwegen en de bevolking eet daar veel vis en schaaldieren. Zijn ontdekkingen zijn alarmerend. Er zit een scala aan concentratie PFAS en PFOA in het bloed van deze kinderen. Hij betoogt dat een zeer lage concentratie PFAS al giftig kan zijn. Het is voor het eerst dat wetenschappers ontdekken hoe schadelijk PFAS is.
Wat wist de chemische industrie van PFAS?
De chemische industrie wist al decennia hoe giftig PFAS is. De negatieve effecten van de stof worden eind jaren zeventig bevestigd door verschillende onderzoeken.
Dierproeven
(Vanaf 19:50) Een proef met 16 apen moest 90 dagen duren maar wordt na 20 dagen afgebroken omdat alle apen dood zijn. Hoe zwaarder de dosis hoe eerder de apen waren overleden.
(Vanaf 20:45) Bij een andere studie ontdekken ze dat het immuunsysteem van de apen ernstig was aangetast. Het bedrijf besloot dat dit niet gepubliceerd mocht worden.
Resultaten verzwijgen
Uit de documentaire van Zembla blijkt dat het Chemiebedrijf Dupont in Dordrecht, een van de grootste verspreiders van het giftige PFAS, al tientallen jaren lang zwijgt over de gevolgen van PFAS voor mens en milieu. Het bedrijf wist al sinds 1993 dat de PFAS, die bij de productie in de fabriek wordt gebruikt, schadelijk is voor de medewerkers en de omgeving van de fabriek.
4) Ontwikkelingen
Strafzaak
Het is ronduit misdadig wat daar is gebeurd. Dat is ook de mening van strafrechtadvocate Bénédicte Ficq (23-6-2023 OP1. Met haar hulp wordt collectief aangifte gedaan inwoners van de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Molenlanden, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht. De aangifte richt zich tegen de functioneel leidinggevenden van Chemours wegens het opzettelijk en wederrechtelijk in de lucht, bodem of oppervlaktewater brengen van schadelijke stoffen waardoor gevaar voor de openbare gezondheid te duchten is. Zij baseert zich daarbij op artikel 173a Wetboek van Strafrecht. [4]
Tot nu toe hebben ongeveer 400 omwonenden (stand 6 juli 2023) zich aangemeld bij deze massa-aangifte. [5]
Megaschikking 3M in PFAS-zaak VS
Op 24 juni 2023 wordt in verschillende media, waaronder het NRC, bericht dat het Amerikaanse chemiebedrijf 3M tot een miljardenschikking is gekomen met openbare waterleidingbedrijven in de Verenigde Staten vanwege vervuiling met PFAS. Met de schikking is 10,3 miljard dollar (9,4 miljard euro) gemoeid voor de opsporing en opschoning van de chemische stoffen. Het bedrijf benadrukt dat met de schikking geen aansprakelijkheid wordt erkend. [6]
Officiële start voor Europees PFAS verbod
Op 17 juli 2023 heeft Nederland samen met vier andere landen officieel het Europese PFAS verbod aangemeld bij het Europees chemicaliën agentschap (ECHA). Het aanmelden bij ECHA is de officiële start van het proces om te komen tot een Europees verbod. Bijzonder aan dit voorstel is dat alle schadelijke PFAS stoffen, zo’n 6.000 in totaal, voor het eerst in één keer verboden gaan worden. [7] [8]
Het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) (Engels: European Chemicals Agency), is een agentschap van de Europese Unie. Het agentschap is in Helsinki gevestigd. [9]
Red het klimaat – verziek het milieu
Het voorstel om tot een Europees verbod van schadelijke PFAS stoffen te komen is te vinden op de ECHA website. [10]:
Het VDA, dat is de belangengroep van de Duitse auto-industrie, betoogt dat zonder PFAS zowel de bestaande voertuigen als toekomstige autotechnologieën ondenkbaar zijn. Met een verbod op PFAS moet worden uitgeweken naar alternatieven. Met als gevolg dat de klimaatbeschermingsdoelstellingen van zowel de Europese Unie als Duitsland voor de transportsector niet gehaald. [1]
Met zo’n machtige lobbygroep gaat het voorstel het heel moeilijk krijgen. Hier komen de klimaat doelen tegenover de milieudoelen te staan.
5) Pfas en drinkwater
Te veel PFAF in drinkwater
De website https://waarzitwatin.nl/ …is gemaakt door VeiligheidNL en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van:
- Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
- Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW)
- De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) “…[11]
Deze website is in juni 2023 nog wat laconiek over de gevolgen van PFAS op de volksgezondheid. Ik hoop dat ze de tekst nog gaan aan passen na de bevindingen van Zembla (de PFAS doofpot).
Op deze website is wel te lezen:
…”In Nederland krijgen mensen vanuit voedsel en kraanwater wel meer PFAS binnen dan wenselijk is.”…[12]
En bedenk hierbij dat als mensen over een lange periode kleine hoeveelheden PFAS binnenkrijgen dit een negatief effect kan hebben op het immuunsysteem.
2019 Lozing PFAS door waterbedrijf Evides (Dordrecht)
In 2019 heeft de Stichting Het Wantij een brief gestuurd naar Cora van Nieuwenhuizen. Zij was van 2017-2021 (VVD) minister van Infrastructuur en Waterstaat. [13]
Hierin staat dat zij op het internet een document van Evides hebben gevonden, waarin wordt beschreven dat het industriewater, in tegenstelling tot het drinkwater, in het zuiveringsstation aan de Baanhoekweg wordt gefilterd met de techniek van Omgekeerde Osmose. [14]
Verder heeft de Stichting Het Wantij via een WOB verzoek aan Rijkswaterstaat informatie verkregen waaruit blijkt dat het waterbedrijf Evides, producent van drink- en industriewater, op de locatie Baanhoekweg te Dordrecht, al vanaf 1999 zonder vergunning of toestemming water loost met hoge concentraties van het (vermoedelijk) kankerverwekkende PFOA en GenX uit het spaarbekken de Grote Rug in de rivier het Wantij. [15]
Uit de afgegeven watervergunning is niet na te gaan of Evides dit nog steeds doet.
Hoe zit het met het waterbedrijf bij u in de buurt?
Het waterbedrijf zal waarschijnlijk aanvoeren dat de hoeveelheid PFAS onder de norm zit. Gezien de giftigheid en de risico’s voor de volksgezondheid zou de norm nul moeten zijn. Het PFAS moet en kan uit het water worden gefilterd.
Stel vragen hierover: Wordt het leidingwater gefilterd op PFAS? Zo nee
- Waarom niet?
- Verricht het waterbedrijf metingen naar PFAS in het leidingwater?
Uit uw bezorgdheid: De PFAS in het drinkwater kan wel onder de norm zitten maar het RIVM zegt dat als mensen over een lange periode kleine hoeveelheden PFAS binnen krijgen dit een negatief effect hebben op het immuunsysteem.
6) Informeer je over PFAS.
In de onderstaande Facebookgroepen wordt veel informatie gedeeld.
Stop PFAS Dordrecht
- https://www.facebook.com/groups/stopgenx/
Aktiegroep “Gezondheid Vóór Alles”
- https://www.facebook.com/groups/946663375478643/
Interessante informatie is te vinden bij Stichting Het Wantij.
Er zijn ook diverse webpaginas van de overheid die op PFAS betrekking hebben.
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/pfas
7) Referenties
[1] PFAS in Automotive Technologies of the Future - VDA. Berlin, july 2021
https://www.vda.de/dam/jcr:0e95a041-1cc3-432c-b6ac-915788e5ead8/Position_PFAS_2021-09-20_EN.pdf
(Geraadpleegd op 5-7-2023)
[2] https://waarzitwatin.nl/stoffen/pfas (Geraadpleegd op 2-7-2023)
[3] Documentaire van Zembla van 15 juni 2023 “De PFAS-doofpot”.
https://www.bnnvara.nl/zembla/videos/595845
[4] Uitzending 23-6-2023 OP1: strafrechtadvocate Bénédicte Ficq. https://www.npostart.nl/POMS_BV_20067725 .
[5] 2023-07-06 Volkskrant p12 Ten Eerste
https://krant.volkskrant.nl/titles/volkskrant/7929/publications/1915/pages/11/articles/1851625/11/1
[6] https://www.nrc.nl/nieuws/2023/06/24/megaschikking-3m-in-pfas-zaak-vs-a4168056 (Geraadpleegd op 5-7-2023)
[7] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/07/15/officiele-start-voor-europees-pfas-verbod
(Geraadpleegd op 5-7-2023)
[8] https://www.rivm.nl/pfas/officiele-start-voor-europees-pfas-verbod
[9] ECHA (European Chemicals Agency) het Europees Agentschap voor chemische stoffen
https://echa.europa.eu/hot-topics/perfluoroalkyl-chemicals-pfas
[10] Voorstel Europees verbod van schadelijke PFAS
https://echa.europa.eu/registry-of-restriction-intentions/-/dislist/details/0b0236e18663449b
[11] https://waarzitwatin.nl/over-deze-site
(Geraadpleegd op 2-7-2023)
[12] https://waarzitwatin.nl/stoffen/pfas
(Geraadpleegd op 2-7-2023)
[13] https://blog.hetwantij.com/wp-content/uploads/2019/03/brief-minister-24-maart-2019.pdf
[14] https://blog.hetwantij.com/pfoa-in-spaarbekken-de-grote-rug-afkomstig-uit-zuivering-industriewater/
[15] https://blog.hetwantij.com/lozing-pfoa-en-genx-in-het-wantij-door-waterbedrijf-evides-te-dordrecht/
*****
1 Naar: Homepage Onderzoekvaccins
2 Naar: de Facebookpagina PFAS-Problematiek
3 Naar: het Telegramkanaal PFAS-Problematiek
Like of volg de FB-pagina of abonneer je op het Telegramkanaal (is hetzelfde als volgen bij FB). Daar meld ik nieuwe publicaties op deze website. Je krijgt dan een bericht als je de meldingen op áán laat staan.